Στις αρχές του 4ου μ.Χ. αιώνα έζησαν και μαρτύρησαν στη Σεβάστεια της ιστορικής και αγιοτόκου μικρασιατικής γης σαράντα επίλεκτοι στρατιώτες, οι οποίοι κατάγονταν από διαφορετικούς τόπους, αλλά τους ένωνε η βαθιά και ακλόνητη πίστη τους στον Ιησού Χριστό, τον μόνο αληθινό και παντοδύναμο Θεό. Σύμφωνα με τους Παρισινούς Κώδικες 1575 και 1476 τα ονόματά τους ήταν:  Κυρίων, Κάνδιδος (ή Κλαύδιος), Δόμνος, Ευτύχιος (ή Ευτυχής), Σεβηριανός, Κύριλλος, Θεόδουλος, Βιβιανός, Αγγίας, Ησύχιος, Ευνοϊκός, Μελίτων, Ηλιάδης (ή Ηλίας), Αλέξανδρος, Σακεδών (ή Σακερδών), Ουάλης, Πρίσκος, Χουδίων, Ηράκλειος, Εκδίκιος (ή Ευδίκιος), Ιωάννης, Φιλοκτήμων, Φλάβιος, Ξάνθιος (ή Ξανθιάς), Ουαλέριος, Νικόλαος, Αθανάσιος, Θεόφιλος, Λυσίμαχος, Γάιος, Κλαύδιος, Σμάραγδος, Σισίνιος, Λεόντιος, Αέτιος, Ακάκιος, Δομετιανός (ή Δομέτιος), δύο Γοργόνιοι, Ιουλιανός (ή Ελιανός ή Ηλιανός) και Αγλάιος ο καπικλάριος.

Σήμερα, αγαπητοί μου αδελφοί φιλομάρτυρες, η αγία μας Εκκλησία πανηγυρίζει τη μνήμη των μεγάλων Μαρτύρων, επισήμων Πολιτικών και στρατιωτικών του Βυζαντίου.

Στην υλιστική και τεχνοκρατική κοινωνία του 20ού αιώνα έζησαν με τη χάρη του Θεού και διακρίθηκαν για τις πνευματικές τους αρετές αγιασμένες μορφές, οι οποίες αποτελούν τους φωτεινούς σηματοδότες για κάθε άνθρωπο, που αναζητά να ανακαλύψει την αγιότητα και την αρετή. Μία τέτοια μορφή έζησε και στην περιώνυμη πόλη των Αθηνών με την ανεκτίμητη πολιτιστική της κληρονομιά και την ένδοξη εκκλησιαστική της ιστορία, η οποία δεν εξαντλείται κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες με την παρουσία επιφανών ιεραρχών, όπως οι Άγιοι Ιερόθεος και Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης και σοφών απολογητών, όπως ο Άγιος Αριστείδης ο φιλόσοφος ή και με τη δράση γενναίων αγωνιστών της πίστεως κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, όπως η Αγία Φιλοθέη και ο Άγιος Μιχαήλ ο Πακνανάς.

Ὁ Χριστιανισμός, ἀγαπητοί μου, ἀνέκαθενεἶχε ἐχθροὺς ποὺ τὸν πολεμοῦσαν. Γιατὶ τὸ σκοτάδι μισεῖ τὸ φῶς, τὸ ψέμα τὴν ἀλήθεια, ἡ κακία τὴν ἀρετή. Καὶ σήμερα λοιπὸνἔ χει πολλοὺς ἐχθρούς, ποὺ κάτω ἀπὸ διάφορα προσωπεῖα πασχίζουν νὰ τὸν ἀφανίσουν.⃝ Πρῶτοι ἔρχονται οἱ ἄθεοι ὑλισταί.

Ἡ Χάρις καί τό ἄπειρον ἔλεος τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ ἡμῶν κατηύθυνε τά διαβήματά μας εἰς τήν εἴσοδον τοῦ Ἱεροῦ Τριῳδίου.

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, ἀρχίζει τὸ Τριῴδιο. Ἀρχίζει μὲ τὴ φωνὴ τοῦ Τελώνου «Ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ» (Λουκ. 18,13). Τὸ Τριῴδιο λέει σὲ ὅλους μας σήμερα· Ἄνθρωποι ὑπερήφανοι, ταπεινωθῆτε. Μᾶς παρουσιάζει τὴν παραβολὴ τοῦ τελώνου καὶ τοῦ φαρισαίου, ποὺ εἶνε σὲ ὅλους μας γνωστή.

Ο Άγιος Θεόδωρος ο στρατηλάτης έζησε το 320 μ.Χ. περίπου, επί της βασιλείας του Ρωμαίου Αυτοκράτορος Λικινίου. Καταγόταν από μια πόλη της Μ. Ασίας, τα Ευχάϊτα. Σήμερα την πόλη αυτή την ονομάζουν Εφλεέμ. Τα Ευχάϊτα ήταν και η πατρίδα του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος του μεγαλομάρτυρος, ο οποίος προ ολίγων ετών είχε μαρτυρήσει. Εκεί ήτο και ο τάφος του. Το παράδειγμα του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος ασφαλώς επέδρασε πολύ στο να διαμορφωθεί ο ευσεβής χαρακτήρας του Αγίου Θεοδώρου του Στρατηλάτου. Τον βοήθησε πολύ, ώστε να αναδειχθεί και αυτός Άγιος αλλά και μεγαλομάρτυς.

Ο άγιος πατήρ ημών Φώτιος ο Μέγας γεννήθηκε το 810. Η οικογένειά του ανήκε στην υψηλή βυζαντινή αυτοκρατορία· ο πατέρας του, ο σπαθάριος Σέργιος, ήταν αδελφός του πατριάρχου αγίου Ταρασίου [25 Φεβρ.] και ο εκ μητρός θείος του είχε νυμφευθεί την αδελφή της αυτοκράτειρας Θεοδώρας. Οι γονείς του ήσαν φιλομόναχοι και μαρτύρησαν κατά τον εικονομαχικό διωγμό, αφήνοντας έτσι στον υιό τους παρακαταθήκη ένα αγαθό κατά πολύ πολυτιμότερο από την ευγενική καταγωγή και περιουσία: την μέχρι θανάτου προσήλωση στην αληθινή πίστη. Προικισμένος από τον Θεό με εξαιρετικές διανοητικές ικανότητες, ο νεαρός Φώτιος έλαβε την πλέον ενδελεχή μόρφωση σε όλες τις επιστήμες: θύραθεν και ιερές.

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἑορτὴ δεσπο-τική· ἑορτάζει ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χρι-στός. Σαράντα μέρες μετὰ τὰ Χριστούγεννα, ποὺβρεθήκαμε στὴ Βη θλεὲμ κι ἀ κού σαμε τὸν ἀγγε- λικὸ ὕμνο «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώ ποις εὐδοκία»(Λουκ. 2,14), ὁ Χριστὸς μᾶς ἀξιώνει νὰ ἑορτάσουμε τὴν Ὑπαπαντή του.

Όταν ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος εκθρονίστηκε και στάλθηκε εξόριστος στην Κουκουσό, Αραβισσό και Πιτιούντα όλη η Εκκλησία των ορθοδόξων επένθισε. Με δάκρυα έλεγαν τα πλήθη των πιστών και μοναχών: «Συνέφερεν, ίνα ο ήλιος συσταλή ή ίνα το στόμα Ιωάννου σιωπήση».